سواد زندگي - در دوران دانشجويي، پنيرتان را از يخچال مشترک خوابگاه کش رفته اند؟ راستش را بگوييد آن سال ها با ديدن شيشه مرباي هويج متعلق به يکي از دانشجويان، بي آن که به او بگوييد، کمي از آن را نخورده ايد؟!

نه شما "" بوديد و نه آن دانشجو يا دانشجوياني که پنيرتان را يواشکي برداشته بودند. اگر به جاي پنير يا مربا، داخل يخچال "پول" ديده بوديد، آن را بر نمي داشتيد و آن دانشجويان هم همين طور.

اين، موضوعِ آزمايش دکتر دن آريلي است که در زمينه اقتصاد رفتاري پژوهش مي کند. او در تعدادي از يخچال هاي خوابگاه دانشجويي دانشگاه MIT آمريکا 6 بسته کوکاکولا قرار داد. همه نوشابه ها ظرف 72 ساعت توسط دانشجويان برداشته شدند. آريلي در ادامه به جاي نوشابه، پول در يخچال ها گذاشت. همان دانشجوياني که نوشابه ها را برداشته و خورده بودند، به پول ها دست نزدند و سرانجام خود دکتر آريلي، پول ها را جمع کرد.

او آزمايش هاي بيشتري انجام داد. مثلاً در يک آزمايش به دانشجويان تعدادي سوال دادند؛ به آنها گفته شد به ازاي هر پاسخ صحيح، مبلغي پول نقد مي گيرند. به گروه ديگر گفته شد در قبال هر پاسخ صحيح، ژتوني مي گيرند و مي توانند آن ژتون را در همان اتاق، به پول نقد تبديل کنند. نکته اين بود که هر دانشجو، خودش تعداد پاسخ هاي صحيح اش را مي شمرد و به ممتحن اعلام مي کرد و بر اساس خوداظهاري، «پول» يا «ژتون قابل تبديل به پول» مي گرفت.*

فکر مي کنيد دانشجويان کدام گروه بيشتر مرتکب تقلب شدند؟ دانشجوياني که قرار بود پول بگيرند، کمتر تقلب کردند ولي گروه ديگر با ناراستي، نمرات خود را بيش از واقعيت اعلام کردند.

علت اين است: انسان ها نسبت به "پول" حساسيت بيشتري دارند و اگر درستکار باشند، هرگز به "پول" ديگران تعدي نمي کنند اما اين حساسيت در قبال اشياء ديگري که آنها نيز ارزش پولي دارند، کمتر مي شود؛ شايد اسم اين پديده را بتوان "ي ملايم" گذاشت. آزمايش دانشجويان و پول و ژتون را مرور کنيد: وقتي قرار بود "پول" بگيرند، کمتر تقلب مي کردند ولي وقتي قرار بود "ژتون" بگيرند بيشتر تقلب کردند و حال آن که مي دانستند مي توانند آن ژتون ها را در همان اتاق تحويل دهند و در مقابلش پول بگيرند.
 

پيشنهاد فردي:
به عنوان يک انسان درستکار، حواس تان به اين باشد که ممکن است در قبال اموال غير پولي ديگران، حساسيت کمتري داشته باشيد و ناخودآگاه به حقوق آنها تعدي کنيد.

مثلاً وقتي حواس رئيس تان نيست، ممکن نيست يواشکي از جيب اش 10 هزار تومان برداريد (اصلاً در شأن شما نيست و حتي فکر کردن به آن هم توهين آميز است) اما بارها و بارها از تلفن اداره براي کار شخصي تان استفاده کرده ايد در حالي که تلفن همراه تان روي ميزتان قرار داشت. در واقع با اين کار، از جيب مديرتان حتي بيش از 10 هزار تومان نيز براي تلفن هاي شخصي تان برداشت کرده ايد اما غير مستقيم.

شما ممکن نيست از حسابداري شرکت تان 5 هزار تومان پول برداريد ولي به راحتي يک دسته کاغذ را به خانه مي بريد.

مثال هاي ديگر: کارگري که پولي را مستقيم نمي د ولي کم کاري مي کند، مسافري که از پتوي مسافرتي که داخل پرواز به او داده اند خوشش آمده و آن را درون کيفش مي گذارد، يک مشتري که کتي را مي خرد و از آن خوشش نمي آيد و آن را بدون کندن اتيکت به فروشنده بر مي گرداند ولي نمي گويد که وقتي کت دستش بوده، گوشه اي از آن به لبه ميز گرفته و نخ کش شده است، ناشري که کتاب ديگري را بدون اجازه اش چاپ مي کند و . دهها مثال ديگر.

يادمان باشد که هر آنچه ارزش مالي دارد، درست مانند خود پول است و همان طور که در قبال پول و ي آن، حساس هستيم درباره ديگر چيزهايي که ارزش پولي دارند نيز حساس باشيم. 

پيشنهاد سازماني:
به عنوان صاحب يک کار و کسب، ساز و کارهاي سازماني را طوري بچينيد که مراقبت از اموال سازمان نيز همانند مراقبت هاي پولي به رسميت شناخته شود. به ياد داشته باشيد که بسياري از انسان هاي درستکار و شريف، در برابر اموال ديگران به اندازه پول ديگران حساس نيستند. يک آمار نشان مي دهد که زيان وارده از محل تقلب در بازگرداندن لباس ها به فروشگاه هاي لباس فوشي، از کل خرده ي ها در آمريکا بيشتر است.  

پيشنهاد تربيتي:
به فرزندان خود، حفظ حقوق ديگران را به طور مشخص و با تعيين مصداق ها و گفتن مثال ها ياد دهيد؛ به آنها بگوييد که هر آنچه مشخصاً متعلق به خودشان نيست، اعم از پول و اشياء ديگر، قطعاً متعلق به ديگري است و تنها با اجازه مشخص صاحبان آنها مي توانند از آنها استفاده کنند. 


* کتاب نابخردي هاي پيش بيني پذير ؛ نوشته دن آريلي ، ترجمه رامين رامبد ، انتشارات مازيار

 از قديم گفته‌اند: «سحرخيز باش تا کامروا باشي». اين تنها يک عبارت ساده نيست بلکه تحقيقات زيادي انجام شده که در همه آنها مزيت‌هاي سحرخيز بودن به اثبات رسيده است.

محققان به تازگي اعلام کرده‌اند که بيدار شدن در ساعت 4 صبح، روز را پربارتر مي‌کند. اما راز اين ساعت چيست که محققان بر آن تأکيد مي‌کنند؟

1. در ابتدا تغيير ساعت و بلند شدن از رختخواب دشوار است اما به مرور ساعت بيولوژيک بدن به اين ساعت عادت مي‌کند و روي آن تنظيم مي‌شود. زنگ کردن ساعت يا گوشي موبايل هم مي‌تواند به شما کمک کند. در روز اول بارها در رختخواب غلط مي‌زنيد تا بيدار شويد. روز بعد، چند هشدار زماني را به فاصله دو دقيقه‌اي از هم تنظيم مي‌کنيد و سرانجام به زور زنگ چندباره ي گوشي، از رختخواب دل مي‌کنيد.


2. صبح‌ زود بيدار شدن حس خوبي دارد. گاهي حتي با بيدار شدن در ساعت 6 صبح هم کارها روي روال پيش نمي‌روند و باز هم کارهاي زيادي انجام نشده باقي مي‌مانند. اما ساعت 4 که بيدار شويم، انگار روز کش مي‌آيد و کلي زمان براي انجام بسياري از کارها داريم.


3. ساعت 4 صبح گويي زماني جادويي است. ساعت‌هاي اول صبح واقعا شگفت‌انگيزند. بيدار شدن پيش از برندگان و حتي طلوع آفتاب حسي درون آدمي زنده مي‌کند که انگار چيز غيرمنتظره‌اي به دست آورده‌ايم؛ دنياي مرموزي که در آن آسمان هنوز تاريک است، سکوتش شگفت‌انگيز است و حتي هوا نيز آرام‌تر است.


4. صبح زود بيدار شدن، شما را براي يک روز پرکار آماده مي‌کند. تنهايي صبح‌هاي زود، سلاحي رمزآلود است؛ به ويژه آنهايي که از جمع گريزانند و به دنبال تنهايي مي‌گردند يا آنقدر مشغله دارند که مي‌خواهند يک ساعت هم که شده براي خودشان باشند، قهوه‌اي بنوشند و به کارهاي شخصي خود رسيدگي کنند.


5. اگر زودتر از همه از خواب بيدار شويد، کارهاي زيادي براي انجام خواهيد داشت. خيلي از چيزهايي که در طول روز مزاحم‌اند و باعث حواسپرتي مي‌شوند، در ابتداي صبح و در آن سکوت رؤيايي وجود ندارند و به راحتي مي‌توانيد به کارهايتان برسيد. صبح زود بيدار شدن رمز موفقيت بسياري از انسان‌هاي موفق دنياست؛ به عنوان مثال،  تيم کوک، مدير اجرايي اپل هر روز ساعت 3:45 صبح بيدار مي‌شود.


6. صبح زود بيدار شدن شما را رمان نويس نمي‌کند اما خلاقيت را در شما بيدار مي‌کند. «ادنا او براين»، رمان‌نويس ايرلندي هميشه صبح‌ها داستان مي‌نوشت چون معتقد بود که انسان در صبح‌هاي زود، به ناخودآگاه خود که منبع الهام است، نزديک‌تر مي‌شود. اما او تنها کسي نبود که به اين شيوه عمل مي‌کرد بلکه بسياري از نويسندگان بزرگ دنيا صبح‌هاي زود شروع به نوشتن مي‌کردند. صبح‌هاي زود فکرهاي خلاقانه زيادي را در طول روز در شما جاري مي‌سازد.


7. بسياري از گناهان شب‌ها رخ مي‌دهند و اين دقيقا زماني است که بيشتر افراد به تماشاي تلويزيون، غذا خوردن يا حتي خريد مشغول‌اند. اما افراد سحرخيز، شب‌ها زودتر به رختخواب مي‌روند؛ بنابراين از انجام بسياري از خطاها دور مي‌مانند.

از خواندن خطبه عقد تا شب يا روز تولد حضرت امام حسن مجتبي (ع)، تعدادي از اقوام نزديک براي افطار در خانه آقاي ثقفي مي ماندند تا به قول معروف هفت شبانه روز جشن عروسي بگيرند و البته شب آخر که جشن اصلي بود تعداد آنها از حدود شصت تا هفتاد نفر نمي کرد که برخي از آنها خدمتکاران بودند.

از خانواده داماد دو برادر، حاج مسيب خدمتکار آقاي هندي، آن افسر ارتشي که براي خواستگاري همراه شده بود. از دوستان مشترک: آقاي شاه آبادي و همسرش، آيت الله سيد رضا تقوي و همسرش، سيد احمد و خانواده اش، سيد صادق و خانواده اش و بقيه همگي از خانواده عروس.

البته اگر آيت الله کاشاني و خانواده هم دعوت بودندکه بعيد است دعوت نشده باشند، جزء همسايگان خانواده عروس تلقي مي شدند.

آن زمان چاپ کارت عروسي مرسوم نبود و الا بايد به جاي عبارت «به صرف شيريني و شام» مي نوشتند: «به صرف افطار و شيريني». چرا تعداد مهمانان کم بود؟آيا چون مخارج شام شب عروسي با داماد است؟ نه! چون هزينه افطار و شام را هم خازن الملوک عهده دار شده بود. علت آن را کسي نپرسيده است و فقط با حدس و گمان مي توان عللي براي آن يافت. شايد يک علت اينکه بسياري از اقوام مادر و مادربزرگ که تا چندي پيش از اين، وصلت را به سخره مي گرفتند، روي آمدن به مجلس عروسي را نداشتند و نيز عده اي ديگر همچنان بر مخالفت هم پاي مي فشردند و نيز شايد چون از خانواده داماد افراد زيادي نيامده بودند، خانواده عروس ملاحظه کرده و فقط افراد خيلي نزديک را دعوت کردند. علت ديگر مي تواند سردي هوا باشد که نمي شد مهمانان را در حياط جاي داد و اتاق ها هم براي چيدن سفره افطار گنجايش زيادي نداشت.

خازن الملوک دايه اش محيا خانم و دختر دايه اش عذرا خانم را با يکي دو نفر ديگر فرستاده بود تا در خانه اي که آسيد احمد يافته بود هم جهيزيه را بچينند و هم بساط پذيرايي را براي آمدن عروس و داماد و همراهان آماده کنند. آن شب ها طولاني بود و در قسمت نه شايد هم بزن و بکوب انجام شد اما در قسمت مردانه مردها فقط با هم گپ مي زدند. شايد هم يک مداح مولودي خوانده باشد و رضا چهارساله شعر «ما سميعيم و بصيريم و هشيم را».

آخر شب به جز روحانيون مجلس، مدعوين براي بردن عروس به طرف خانه داماد به راه افتادند. از منزل آقاي ثقفي تا منزل داماد راه زيادي نبود با اين حال چند سواري هم کرايه کرده بودند تا بعضي مهمانان در آن بنشينند. مي توان تصور کرد که خازن الملوک مادر عروس با اشک شوق دخترش را بدرقه کرده ولي هنوز زود بود که مادربزرگ هم اشک شوق بريزد. عروس را از زير قران رد کردند و به خدا سپردند. آقاي ثقفي براي دست به دست دادن داماد و عروس همراه مدعوين شد.

حتما سر کوچه ميرزا محمود وزير چراغ زنبوري و منقل اسفند گذاشته بودند. اما خانم از اين ريزه کاري ها چيزي بيان نکرده است. وقتي آقاي ثقفي دستان داماد و عروس را در دست هم گذاشت، براي اولين بار دختر، داماد را از روبرو ديد و داماد نيز عروس را. اما نه خانم و نه آقا نگفتند که در اين اولين ديدار چه احساسي داشتند.

خانم دکتر طباطبايي از قول خانم در توصيف اولين خانه پس از ازدواج چنين نقل کرده است: «آن خانه سه اتاق داشت که دو تا را به اندروني اختصاص داديم و جهيزيه من در آنجا چيده شد و اتاق سوم بيروني و براي رفت و آمدهاي مردانه در نظر گرفته شد. اسباب و اثاثيه بيروني هم از خانه پدرم تامين شد که هنگام نقل مکان به قم بازگردانديم.».[1]

 آن چه روشن است قاتلين  حضرت  امير مومنان علي عليه السلام  گروه خوارج بودند و ابن ملجم نيز به نمايندگي از اين گروه و  تفکرانحرافي  به اين جنايت تاريخي دست يازيد ، فلذا  يکي از اعمال مستحبي اولين شب احياء ماه رمضان  ، گفتن صد مرتبه ذکر? اللهم العن قَتَله امير المومنين عليه السلام ? است تا بدين وسيله از گروه خوارج  اعلام تبري و انزجار شود . حال  در کنار اين عمل  مستحبي  چه خوب است که درباره گروه انحرافي خوارج نيز تاملي داشته باشيم و با ويژه گي هاي اخلاقي  وفکري آنان آشنا بشويم.

 برخوردهاي شگفت انگيز گروه خوارج با  اميرمومنان که در کتب تاريخي گزارش شده است هر انسان منصفي را به تامل وا مي دارد وعمق مظلوميت امام اول شيعيان را به خوبي نشان مي دهد و در عين حال عبرت و تجربه هاي ارزشمندي را در اختيارما مسلمانان امروز قرار مي دهد.

مورخان نوشتند آنها  وارد مسجد کوفه مي‌شدند و در سخنراني‌ها و خطبه‌هاي آن حضرت اختلال به وجود مي‌آوردند و چون با برخوردهاي منطقي، مستدل و متين امام علي(ع) مواجه مي‌گشتند بيشتر عصباني مي‌شدند و شروع به ناسزاگوئي و فحاشي مي‌کردند و مي‌گفتند:? قاتله ‌الله کافراً ما أفقهه ?  خدا او را در حالي که کافر است بکشد چقدر عالم و فقيهِ حاضر جوابي است! (وسائل الشيعه،ج2، ص106.) آنها در مسجد حاضر مي‌شدند؛ اما به آن حضرت اقتدا نمي‌کردند چون او را به خيال خود کافر مي‌پنداشتند و در مقابلِ آن حضرت مسجد ومحراب ضرار بر پا مي کردند.

روزي حضرت درحال نماز بود يکي از خوارج به نام ? ابن الکوّاء ? وارد شد و با صداي بلند آيه 69 از سوره زمر را خواند: ? و لقد أوحي اليک و الي الذين من قبلک لئن اشرکت ليحبطنّ عملک و لتن من الخاسرين.? ( بحارالانوار،ج41،ص48. )

او مي‌خواست با اين آيه به حضرت طعنه زده و بگويد:‌اي علي! اگرچه سابقه تو روشن است و پيامبر تو را برادر خود خوانده و تو اول کسي هستي که به او ايمان آوردي و در ليله‌ المبيت به جاي او خوابيدي و ايثار کردي؛ اما اين را بدان که ?ملاک، حال فعلي افراد است! ? تو اکنون کافر شدي و اعمال گذشته ات را به هدر دادي.

حماقت، جهالت و کله شقي خوارج  سبب شد که در نهايت آنها امام نخست شيعيان را در محراب نماز و مسجد به شهادت رساندند. فضا را به قدري مسموم و آلوده ساخته بودند که وقتي اين خبر در ميان مردم انتشار يافت اغلب تعجب کرده و از هم مي‌پرسيدند و مي‌گفتند: مگر علي هم نماز مي‌خواند که در محراب به قتل رسيده باشد؟

  آيت‌الله مطهري بعد از نقل اين ماجراي تلخ مي‌نويسد:

  ? واي به حال جامعه مسلمين از آن وقت که گروهي خشکه مقدس، يک دنده جاهل بي‌خبر، پا را به يک کفش کنند و به جان اين و آن بيفتند! چه قدرتي مي‌تواند در مقابل اين مارهاي افسون ناپذير ايستادگي کند؟ کدام روح قوي و نيرومند است که در مقابل اين قيافه‌هاي زهد و تقوا تکان نخورد؟ جمعيتي که پيشانيشان از کثرت عبادت پينه بسته، مردمي مسلکي و ديني اما در عين حال سدّ راه اسلام، مردمي که خودشان خيال مي‌کنند به نفع اسلام کارمي‌کنند اما درحقيقت دشمن واقعي اسلامند ?(جاذبه و دافعه علي،ص150)

شهيد مطهري که  خود  گرفتار اين جور آدم‌هاي نامتعادل بود در جاي ديگر در توصيف آنان مي‌نويسد:

? اگر بخواهيد بفهميد جمود با دنياي اسلام چه کرده است همين موضوع را درنظر بگيريد که علي بن ابي طالب را چه کشت؟. اگر بگوييم علي را چي کشت بايد بگوييم: جمود، خشک مغزي، خشکه مقدسي. همين‌هايي که آمده بودند علي را بکشند از سر شب تا صبح عبادت مي‌کردند. واقعاً خيلي تاثر آور است! علي به جهالت و ناداني اينها ترحّم مي‌کرد. تا آخر هم حقوق اينها را از بيت المال مي‌داد و به اينها آزادي فکري مي‌داد؛ اما بالاخره آنها توطئه چيدند حضرت را به شهادت رساندند.

 ابن ابي الحديد مي‌گويد: اگر مي‌خواهيد بفهميد که جمود و جهالت چيست؟ به اين نکته توجه کنيد که اينها وقتي قرار گذاشتند اين کار را بکنند مخصوصاً شب نوزدهم رمضان (اولين شب قدر) را انتخاب کردند. گفتند ما مي‌خواهيم خدا را عبادت بکنيم و چون مي‌خواهيم امر خيري را انجام بدهيم پس بهتر اين است اين کار را در يکي از شب‌هاي عزيز قرار بدهيم که اجر بيشتري ببريم.? ( اسلام و مقتضيات زمان،ج1،ص68.)

آن شهيد  در توصيف بعضي از شاخصه‌هاي خوارج، تعبيرات و جملات دقيق و ظريفي دارد که امروز لازم است در آن  دقت و تامل بيشتري بکنيم. او مي‌نويسد:

? اينها مردم تنگ نظر و کوته ديد بودند. در افقي بسيار پست فکر مي‌کردند. اسلام و مسلماني را در چهار ديواري انديشه‌هاي محدود خود محصور کرده بودند. مانند همه کوته نظران ديگر، مدعي بودند که همه بد مي‌فهمند و يا اصلا نمي‌فهمند و همگان راه خطا مي‌روند و همه جهنمي هستند. اين گونه کوته نظران، اول کاري که مي‌کنند اين است که تنگ نظري خود را به صورت يک عقيده ديني در مي‌آورند. رحمت خدا را محدود مي‌کنند. خداوند را همواره بر کرسي غضب مي‌نشانند و منتظر اين که از بنده‌اش لغزشي پيدا شود و به عذاب ابد کشيده شود. اينها چون جاهل بودند، تنگ نظر بودند و چون تنگ نظر بودند زود تکفير و تفسيق مي‌کردند تا آنجا که اسلام و مسلماني را منحصر به خود مي‌دانستند. ? ( جاذبه ودافعه امام علي،ص  158)

ايشان  در جاي ديگر مي‌نويسد:

? تقواي ظاهري خوارج طوري بود که هر مومن نافذالايماني را به ترديد وا مي‌داشت جوّي تاريک و مبهم و فضايي پراز شک و دودلي به وجود آمده بود. آنان دوازده هزار نفر بودند که از سجده زياد، پيشاني شان و سرزانوهايشان پينه بسته بود. زاهدانه مي‌خوردند و زاهدانه مي‌پوشيدند و زاهدانه زندگي مي‌کردند. زبانشان همواره به ذکر خدا جاري بود، اما روح اسلام را نمي‌شناختند و وثاقت اسلامي نداشتند. همه کسري‌ها را با فشار بر روي رکوع و سجود مي‌خواستند جبران کنند. تنگ نظر، ظاهر پرست، جاهل و جامد بودند و سدّي بزرگ در برابر اسلام. علي عليه السلام مي‌فرمايد: تنها من بودم چشم اين فتنه را در آوردم. احدي غير از من جرات بر چنين اقدامي نداشت و هنگامي دست به چنين اقدامي زدم که موج تاريکي و شبهه ناکي آن بالا گرفته، هاري آن فزوني يافته بود. اين من بودم که خطر بزرگي را که از ناحيه اين خشکه مقدسان متوجه شده بود، درک کردم. پيشاني‌هاي پينه بسته اينها و جامه‌هاي زاهدانه و زبان‌هاي دائم الذکرشان نتوانست چشم بصيرت مرا کور کند. من بودم که دانستم اگر اينها پا بگيرند چنان اسلام را به جمود و تقشّر و تحجّر و ظاهر گرائي خواهند کشاند که ديگر کمر اسلام راست نشود.?( سيري در نهج البلاغه.ص 186-185.)

مطهري  که خود  در نهايت  مورد ترور و قرباني  خوارج مسلکان وقت ( گروه فرقان ) قرار گرفت در اين خصوص بيان صريح ‌تري دارد و مي‌نويسد:

 ? خطر جهالت اين گونه افراد و جمعيت، بيشتر از اين ناحيه است که ابزار و آلت دست زيرک‌ها قرار مي‌گيرند و سدّ راه مصالح عاليه اسلامي واقع مي‌شوند. هميشه منافقان بي‌دين، مقدسان احمق را عليه مصالح اسلامي برمي انگيزند. اينها شمشيري مي‌گردند دردست آنها و تيري درکمان ? (جاذبه و دافعه امام علي(ع)،ص151. ) ? اينها اگر چه با مرور زمان ، خودشان منقرض شدند و رفتند ولي روح تفکر و مذهبشان کم و بيش در ميان بعضي افراد و طبقات همچنان زنده و باقي است. ? ( همان، ص 158 )

   مطهري مي خواهد بگويد : خوارج هزارو چهارصد سال پيش منقرض شدند و رفتند تو  خوارج زمان خودت را بشناس و ببين چه کساني امروز گرفتار همان تفکرات و رفتار ،  کردار و گفتارهاي انحرافي هستد و جامعه را به تاريکي و ظلمت سوق مي دهند؟  بعد مانند علي بن ابيطالب  باش! و چشم فتنه را دربياور! پس تنها اعلان  انزجارلفظي آن هم فقط دريکي  از  شب هاي   احيا کافي نيست ، اين تنها يک تلنگر است تا ما را به تفکر ، تامل ، تحرک و عمل  وا دارد تا  جامعه از گزند و آسيب خوارج مسلکان در امان بماند.

امسال  شب هاي احياء ،  مقارن با پنجم خرداد ، سالروز ترور آيت الله هاشمي رفسنجاني توسط گروه انحرافي فرقان در سال 1358 شده است ، چنان که  پيش آن خود شهيد مطهري را  همين گروه خوارج مسلک  ترور کرد و به شهادت رسانيد ومتاسفانه  ما امروز بعد از چهل سال شاهد رسوبات فکري خوارج مسلکان فرقاني در بعضي افراد و گروه ها هستيم و هنوز هم فرق شکافتن ها به شکل و شمايل ديگرادامه دارد.

يادداشتي از: عبدالرحيم اباذري

    منبع:     https://www.jamaran.ir 

جي پلاس: چشمهامون کاسه خون شده بود. از بس گريه کرده بوديم ديگه واسمون مهم نبود که دشمن اشکهامونو ببينه. غذاهامون دست نخورده مونده بود. هيچ کس حوصله هيچي رو نداشت. نه کلاس درسي بود و نه ورزش. در آسايشگاه هم باز بود و کسي بيرون نمي رفت. محوطه اردوگاه خلوت خلوت بود. قبل از اين اگه کسي ناراحت بود بقيه دلداريش مي دادن اما اون روز همه محتاج دلداري بودن. 

زانوها تو بغل، سرها تو آستين، از صبح همين جوري تو آسايشگاه کز کرده بوديم. کمتر کسي به بغل دستي اش نگاه مي کرد. هر کسي خيال مي کرد فقط خودش تو آسايشگاهه و بس. کسي کسي رو نمي ديد. همه تو خودشون بودن. اونهايي که هنوز چشمهاشون آب داشت، آروم آروم گريه مي کردن. شونه هاشون بالا و پايين مي رفت. بعضي ها هم شوکه شده بودن. نمي تونستن باور کنن که اتفاقي افتاده.

از صدو سي نفر آدم تو آسايشگاه، کوچکترين صدايي در نمي اومد و تو اين خلوتي، تنها صدايي که به گوش مي رسيد، صداي چکه کردن شير آب ته راهروي آسايشگاه بود که در طول اين چند سال اسارت، واسه اولين دفعه مي شنيديم، تازه فهميديم شير آب خرابه، اما بچه هايي که اين کاره بودن به نظر از همه بي حوصله تر مي اومدن.

عراقي ها هم حساب کار دستشون اومده بود. بلندگوها رو قطع کرده بودن و رفته بودن تو لاک خودشون. انگار تو اردوگاه هيچ عراقي اي نبود. فقط دم غروب اومدن آمار گرفتن. اون هم خيلي سريع و بي دردسر. کاري نداشتن که کي، چه جوري وايساده. 

هر کدوم از بچه ها شده بودن يک انبار باروت که فقط يه جرقه کم داشتن تا منفجر بشن و اثر و آثاري از اردوگاه و عراقي ها باقي نذارن. چه روز بدي بود.

يکي از بچه ها گفت: من تا اين سن و سال که رسيدم سه دفعه بيشتر گريه نکردم. دفعه آخرش همين روز بود.

يکي ديگه مي گفت: کاش زمين دهن وا مي کرد و ما مي رفتيم توش و اين روز رو نمي ديديم.

اون يکي مي گفت: کاش پدر و مادر و تمام کس و کارم مرده بودن اما اين مصيبت سرمون نمي اومد.

اوني که قديمي تر از همه ما بود و همه جاي بدنش جاي شکنجه ديده مي شد، گفت: 

توي اين نه سال اين سخت ترين روز اسارتم بوده.

همه همين حال و هوا رو داشتيم، انگار همه چي تموم شده بود. اگه همون دقيقه عراقي ها مي اومدن و مي گفتن آزادين هيچ کس پاشو از در آسايشگاه و اردوگاه بيرون نمي ذاشت.

بيشتر بچه ها خبر رو از راديو شنيدن، ولي من و چند تاي ديگه از همون موقع که احساس خطر کرديم دست به دامن پروردگار شديم. تموم شب نخوابيدم.

دست آخر يکي از بچه ها که اهل يزد بود قران باز کرد به قصد استخاره و بعد آيه اي رو واسمون تلاوت کرد که خداوند در اين آيه به اونها که ملائک روحشونو قبضه مي کنه وعده داخل شدن به بهشت رو ميده.

ديگه منتظر خبر نشديم. از همون موقع باورمون شد که همه چي تموم شد و امام از بين ما رفته.

برشي از کتاب روايت هجران؛ ص 363-365؛ چاپ چهارم (1386)؛ ناشر: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني(س). 

و  تماس گيرنده مي گويد: " آقاي مدير! پسرم امروز نمياد مدرسه،  چون مريضه".  
آقاي مديرمي گويد: "مي توانم بپرسم با چه کسي صحبت مي کنم؟"  
و او جواب مي دهد: "من بابامَم"!
 
اين داستان به زيبايي سه باوري را خلاصه مي کند که درباره بچه ها و دروغ هايشان داريم:
اول اينکه، بچه ها دروغ گفتن را بعد از وارد شدن به مدرسه ابتدايي ياد مي گيرند؛
دوم اينکه، آن ها دروغ گوهايي ناشي هستند، چون ما بزرگترها به راحتي مي فهميم که آنها دروغ مي گويند؛ 
وسوم اينکه، دروغ گفتن بچه ها در سنين کودکي ناشي از مشکل شخصيتي است و آنها به لحاظ آسيب شناسي در کل زندگي شان دروغ گو باقي خواهند ماند. 

اما 20 سال تحقيقات متخصصان نشان داده است که  اين سه باور کاملاً اشتباه هستند.

مطالعات محققان حوزه رشد به سرپرستي کانگ لي با بچه هايي از سراسر دنيا نشان مي دهد که بدون در نظر داشتن سن، کشور و مذهب:
- 30 درصد بچه ها در دوسالگي  دروغ مي گويند
- در سه سالگي 50 درصد دروغ و 50 درصد راست مي گويند
- در چهار سالگي بيش از 80 درصد و بعد از چهار سالگي اکثر بچه ها دروغ مي گويند. 

محققان بازي هاي حدس زدني اي با بچه هاي سراسر دنيا انجام دادند. دريک نمونه از بچه ها خواستند که اعداد روي کارت ها را حدس بزنند و در صورت برنده شدن جايزه بزرگي بگيرند.

محقق در اواسط بازي  به بهانه اي از اتاقي که در آن دوربين مخفي کار گذاشته شده خارج مي شود و قبل از خارج شدن  به بچه مي گويد که يواشکي به کارت ها نگاه نکند. در اين آزمايش از آن جا که ميل به برنده شدن در بازي خيلي شديد است بيش از 90 درصد بچه ها يواشکي به کارت ها نگاه کردند و به دروغ گفتند که نگاه نکرده اند.  

اين مطالعات نشان داد که دروغ گفتن بخشي معمولي از رشد است و درصد قابل توجهي از بچه ها دروغ گفتن را از دو سالگي شروع مي کنند.

اما چرا بعضي و نه همه ي بچه ها دروغ مي گويند؟
محققان دريافتند که براي دروغ گفتن به دوعامل اصلي نياز است:
اولين عامل توانايي ذهن خواني است بدين معنا که من مي دانم که شما چيزي را که من مي دانم نمي دانيد، پس مي توانم به شما دروغ بگويم.  

دومين عامل براي خوب دروغ گفتن، خويشتن داري است. يعني تواناييِ کنترل صحبت ها، حالات چهره و حرکات بدن، تا بتوان يک دروغ قانع کننده گفت. 

محققان همچنين فهميدند که بچه هاي کم سن و سال تري که توانايي ذهن خواني و خويشتن داري بيشتري دارند زودتر از بقيه دروغ مي گويند و دروغ گوهاي خبره تري هم هستند. 
همچنين معلوم شده که اين دو توانايي براي همه ما لازم است تا در جامعه عملکرد خوبي داشته باشيم.

در واقع، ضعف در ذهن خواني و خويشتن داري با مشکلات جدي رشد مثل بيش فعالي و اوتيسم در ارتباط است. پس وقتي فهميديد کودک دوساله تان دارد اولين دروغ زندگيش را مي گويد، به جاي اينکه احساس خطر کنيد، به اين نکته توجه کنيد که فرزند شما به نقطه جديدي در زندگي و در مسير رشد طبيعي اش رسيده است.  

به راستي فکر مي کنيد مي توانيد به راحتي بفهميد که بچه ها دروغ مي گويند؟ مطالعات عکس اين را نشان مي دهند. 
محققان تصاوير پاسخ دادن بچه ها را در بازي هاي مشابه ديگري به بزرگسالان متعددي از شغل هاي مختلف نشان دادند. در نيمي از فيلم ها بچه ها دروغ  و در نيمي ديگر بچه ها راست مي گفتند.

حال ببينيم اين بزرگسالان چگونه عمل کردند؟ اگر تصادفي حدس مي زدند، پنجاه درصد شانس اين را داشتند که درست تشخيص داده باشند. پس اگر دقت آنها حدود پنجاه باشد ،معنايش اين است که دروغِ بچه ها را اصلاً خوب تشخيص نمي دهند. 
نتيجه چنين بود: 
دانشجوهاي کارشناسي و دانشجوهاي دانشکده حقوق که اصولاً تجربه کمي در برخورد با بچه ها دارند نتوانستند دروغ بچه هارا بفهمند؛ تشخيص آن ها حول شانس (50 درصد) است.  
فعالان اجتماعي و وکلاي مدافع حقوق کودکان که هر روز با بچه ها سر و کار دارند هم نتوانستند.  
قضات، افسران گمرک و افسران پليس که هر روز با دروغ گوها سر و کار دارند چطور؟ آيا آن ها توانستند دروغ بچه ها را بفهمند؟ نه، آن ها هم نتوانستند.
پدر و مادرها چطور؟ آيا آن ها مي توانند دروغ بچه ي ديگران را تشخيص بدهند؟ نه، آن ها هم نمي توانند.  
آيا پدر و مادرها مي توانند دروغ بچه هاي خودشان را تشخيص بدهند؟ باز هم پاسخ منفي است.

خوب، حالا مي توانيم بپرسيم چرا فهميدن دروغ بچه ها اينقدر سخت است. مطالعه ي تصاوير صورت بچه ها نشان داد که وقتي بچه ها دروغ مي گويند،  حالت چهره شان عمدتاً عادي است؛ اما پشت اين حالت عادي، بچه ها احساسات زيادي را تجربه مي کنند؛ مثل ترس، گناه، خجالت و شايد هم  کمي لذت از دروغ. 
متأسفانه اين احساسات يا به سرعت محو مي شوند يا مخفي هستند. پس ما نمي توانيم آن ها را ببينيم.  

تيم محققان براي نشان دادن اين حالاتِ مخفي تلاش کردند و توانستند چيزي کشف کنند.  
زير پوست صورت ما، شبکه اي پيچيده از رگ هاي خوني است که وقتي احساسات مختلفي را تجربه مي کنيم، جريان خون در اين رگ ها خيلي ظريف تغيير مي کنند، تغييراتي که خارج از کنترل ارادي ماست چرا که  اين تغييرات را دستگاه عصبي خودکار بدن تنظيم مي کند. 

با بررسي تغييرات جريان خون در صورت،  مي توان احساسات مخفي افراد را آشکار کرد. البته اين تغييرات احساسي در جريان خون صورت آنقدر ظريفند که با چشم غير مسلح ديده نمي شوند. اين تيم براي کمک به آشکار کردن احساسات صورتِ افراد، فناوري تصوير برداري جديدي ايجاد کردند به نام "تصويربرداري نوري ترانسدرمال".  

براي انجام اين کار توسط يک دوربين معمولي از افراد هنگامي که احساسات مخفي مختلفي را تجربه ميکنند فيلم مي گيرند و بعد، با استفاده از فناوريِ پردازش  ترانسدرمال ِ تغييرات جريان خون صورت را استخراج مي شود.

با بررسي تصاوير ويدئوييِ ترانسدرمال مي توانيم به راحتي ببينيم که جريان خون در صورت با احساسات مخفي مختلف تغيير مي کند. با استفاده از اين فناوري، الان ديگر مي توان احساسات مخفي مرتبط با دروغ گفتن را آشکار کرد و درنتيجه مي توان دروغ گفتن افراد را هم فهميد.
  اين کار را مي توان به شکل غيرتهاجمي و همچنين از راه دور و ارزان و با درجه صحتِ حدود 85 درصد انجام داد. 

نکته جالب اينکه اين فناوري توانست اثر پينوکيو را در دروغ گويان اثبات کند. البته نه به صورت دراز شدن دماغ بلکه کشف شد وقتي که مردم دروغ مي گويند، شدت جريان خون در گونه ها کم شده و در بيني افزايش پيدا مي کند. 

البته، دروغ گفتن تنها موقعيتي نيست که در آن احساسات مخفي ما بروز مي کند. علاوه بر تشخيص دروغ، اين فناوري در جاهاي ديگر هم به کار مي آيد. يکي از کاربردهايش در آموزش است. مثلا، با استفاده از اين تکنولوژي مي توانيم به معلم کمک کنيم تا دانش آموزي را که در کلاس به خاطر موضوع درس مضطرب شده شناسايي کرده و به او کمک کند. همچنين مي توان درحوزه سلامت هم  از آن استفاده کنيم. مثلاً بسياري از ما هر روز با پدر و مادر خود که دور از ما هستند از طريق اسکايپ در تماس هستيم. با استفاده از اين تکنولوژي، نه تنها مي توانيم بفهميم اوضاع زندگي شان چطور است، بلکه در آن واحد مي توانيم اوضاع سلامتي شان را نظارت کنيم؛ مثلاً ضربان قلب، ميزان استرس، حوصله و اينکه آيا درد دارند يا نه. شايد در آينده، خطرات حمله قلبي يا فشار خون آنها را هم بشود نظارت کرد.  

شايد بپرسيد: آيا مي شود از آن براي فاش کردن احساسات سياستمداران حين يک مناظره استفاده کرد؟ جواب اين است، بله. با استفاده از فيلم هاي تلويزيوني، مي توان شدت ضربان قلب سياستمداران، همچنين حوصله و استرس شان را تشخيص داد. در تحقيقات بازاريابي هم مي شود از آن استفاده کرد، مثلاً براي فهميدن اينکه مردم محصول خاصي را دوست دارند يا نه.  

البته فناوري تصويربرداري نوري ترانسدرمال تازه در اوايل کارش است. کاربردهاي بسيار زيادي خواهد يافت که امروز چيزي ازآن نمي دانيم. اما، از يک چيز مطمئنيم و آن اينکه دروغ گفتنِ آدم ها به همين شکل نخواهد ماند.  

توصيه هاي کاربردي 

1- از دروغ گفتن بچه ها نترسيد. دروغ نشانه اي از رشد طبيعي کودکان است. آنها هنوز وارد مراحل بالاي رشد اخلاقي نشده اند و بر آن نيستند که با دروغگويي کاري غيراخلاقي مي کنند. 

2- کودکان را به خاطر دروغ گويي تحت فشار قرار ندهيد و تنبيه نکنيد چرا که توانايي ذهن خواني و خويشتن داري آنان سرکوب مي شود. 

3- بهترين راه براي کاستن از دروغ بچه ها جلب اعتماد آنها است تا نيازي به دروغ گفتن نداشته باشند. همچنين همگام با رشد عقلي آنها، مي توان درباره راستگويي با آنها صحبت و تشويق شان کرد.  


*اين متن از سخنراني علمي کانگ لي در رويداد "ted" پياده و توسط سيد محمد مهدي شهيدي تنظيم شده است.

سواد زندگي؛ توسعه توانمندي هاي فردي/ جعفر محمدي - اين دو مثال را ببينيد:

1 - شرکت "الف" از سه سال پيش پروژه اي را دنبال مي کند که هيچ دورنمايي براي موفقيت آن وجود ندارد. با اين حال اعضاي هيأت مديره با اين استدلال که تا کنون يک ميليارد تومان براي آن هزينه شده و حيف است که پروژه متوقف شود، همواره ادامه آن را تصويب مي کنند.

2 - آقاي "الف" چهار سال است که با خانم "ب" زندگي مشترک دارد. زندگي آنها پر از تنش است و هر سال بدتر از سال قبل.
آقا و خانم چند بار با يکديگر درباره جدايي و رهايي از اين وضعيت نامناسب صحبت کرده اند ولي هر بار توافق کرده اند به زندگي مشترک ادامه دهند، تنها به يک دليل: اين همه سال زندگي را ناديده بگيريم؟

آن شرکت و اين زوج، درگير پديده اي هستند به نام "فيل سفيد" که قصه اش بر مي گردد به روزگاران قديم در سرزمين تايلند.
در آن سرزمين، فيل هاي سفيد که کمياب هم بوده اند، نماد تقدس محسوب مي شدند و البته چون تغذيه خاصي داشتند، نگهداري شان گران تمام مي شد.

يک بار پادشاه تايلند که از يکي از درباريان رنچيده بود، فيل سفيدي به او هديه داد. آن فرد از اين که چنين هديه ارزشمندي را از شخص پادشاه گرفته است، بسيار خوشحال و مفتخر بود ولي نمي دانست پادشاه او را وارد چه دردسري کرده است؟

القصه، آن درباري هر چه در مي آورد خرج فيل سفيد مي کرد و هر گاه به فکرش مي رسيد که از خير داشتن فيل بگذرد، يادش مي آمد که اولاً اين هديه پادشاه است و ثانياً حالا که کلي برايش خرج کرده، حيف است آن را نگه ندارد. بدين ترتيب، او روز به روز فقيرتر و فرتوت تر مي شد.

ممکن است هر کدام از ما در زندگي فيل هاي سفيدي داشته باشيم که بايد از شرشان خلاص شويم ولي چون قبلاً برايش هزينه کرده ايم فکر مي کنيم بايد بازي را ادامه دهيم. 

هزينه هايي که باعث مي شود فيل هاي سفيد را همچنان به عنوان وبال گردن مان حفظ کنيم مي تواند مادي باشد (مثلاً براي راه اندازي يک اپليکيشن ناموفق، فلان مقدار هزينه کرده ايم و به اميد اين که روزي به بازدهي برسد، همچنان آن را سرپا نگه مي داريم) يا معنوي (مثل دانشجويي که از ترم دو به بعد متوجه شده که از رشته تحصيلي اش متنفر است ولي مي گويد يک سال از عمرم را براي اين رشته صرف کرده ام و نبايد تغييرش دهم.)

ادامه نگه داشتن فيل هاي سفيد، نه تنها هزينه هاي قبلي را جبران نمي کند، بلکه هزينه هاي جديدي نيز به ما تحميل مي کند: شرکتي که اول مطلب بدان اشاره کرديم ناچار است از منابع ديگرش بکاهد و صرف فيل سفيدش کند و آن زوج ناموفق، بايد همچنان تنش ها و دعواهاي جديدي را تحمل کنند.

فيل هاي سفيد مي توانند افکار و باورهايي باشند که در طول زمان به دست شان آورده و عمري با آنها زندگي کرده ايم، يا روابطي ناسالم باشند که سال هايي را وقف شان کرده ايم، رشته تحصيلي يا شغلي باشد که دوست اش نداريم يا يک شيء بدون استفاده که از اين خانه به آن خانه در اسباب کشي منتقل مي کنيم يا يک پروژه اقتصادي که چاه ويلي شده است که بي هيچ خروجي خاصي مدام منابع مالي مان را مي بلعد. 

کلمه کليدي درباره فيل هاي سفيد "حيف" است و فکر کانوني، "اميد واهي" به آينده فيل. 
بايد "حيف" و "اميد واهي" را از اطراف فيل هاي سفيد زندگي مان دور کنيم و با باز کردن اين دو بند از پاي فيل، او را از خود برانيم. 

بعد از راندن فيل سفيد نيز هرگز حسرتش را نخوريم. به زودي درخواهيم يافت چه بار بزرگي از روي فکر، روح، زندگي يا کار و کسب مان برداشته شده است و چه انرژي بزرگي آزاد شده که مي توانيم به امور مهم تر زندگي مان اختصاص دهيم.

شناسايي فيل هاي سفيد و اخراج آنها از زندگي، بايد روندي مستمر در زندگي مان باشد و الّا زير بار انواع فيل هاي سفيد، کمرمان خواهد شکست.

علامه جعفري در کتاب «توضيح و بررسي مصاحبه راسل-وايت» به اين جمله برتراند راسل که گفته ترس علت گرايش بشر به مذهب است، اينگونه پاسخ داده است: اگر ترس باعث مي‌شود که يک مشت عرب بدون امکانات، جهاني را مُسخّر کند و برادري و آزاديِ منطقيِ انديشه و عمل را در آن جهان رواج دهد؛ اگر ترس باعث مي‌شود که حتي خود آقاي راسل، تمدن و فرهنگِ آن انسان‌هاي ترسيده را ستايش ‌کند؛ اگر ترس باعث مي‌شود که فرمول جاودانيِ "من اصبح و لم يهتم بامور المسلمين فليس بمسلم" (هرکس که صبح کند و به امور جامعه‌ اسلامي اهميت ندهد مسلمان نيست) در قلب و مشاعر افراد جوامع متمرکز شود؛ اگر ترس باعث مي‌شود که حتي مغولِ آن دوران را به انسان‌شناسي وادار کند؛ اگر ترس باعث مي‌شود که در اسپانيا، در آن دوران که اروپا به اصطلاحِ آقاي راسل در تاريکي فرو رفته بود، کتابخانه‌اي بسازند که 600 هزار مجلد کتاب خطي داشته باشد؛ اگر ترس باعث مي‌شود که سلطان قلاوون در قاهره، بيمارستاني مي‌سازد که از بعضي جهات حتي امروز در هيچ‌يک از کشورهاي جهان نظيرش ديده نمي‌شود و هر بيماري پس از گذراندن دوران بيماري و نقاهت پولي از بيمارستان دريافت مي‌کرد تا قواي از دست رفته‌ي خود را تجديد کند؛ اگر ترس باعث مي‌شود که ارزش انسان با اين فرمول ادا شود که: " اگر کسي انساني را بدون عنوان قصاص يا فساد در زمين بکشد، مانند اين است که تمام اولاد آدم را کشته است." (سوره مائده/آيه 32) اگر ترس باعث مي‌شود که براي حقوق حيوان زنده، اگرچه قابل بهره‌برداري نبوده باشد موادي را تنظيم کند که حتي امروز هم که در نيمه‌ دوم قرن بيستم است چنين حقوقي وجود ندارد، زيرا براي نگاهداري همين حيوان، حاکم اسلامي در صورت امتناع مالک، توانايي فروش املاک و متاع خانه‌ي او را دارد؛ اگر ترس باعث شده است که در جامعه، فردي مانند علي‌بن‌ابيطالب (ع) و ابوذر غفاري و سلمان فارسي و مالک اشتر به وجود آمده‌اند. اگر ترس باعث اين مسائل شده است، اي کاش در تمامي دوران‌ها تمامي افراد انسان از همين پديده‌ي با برکتِ ترس بهره‌مند شوند و شجاع نباشند!

منبع: کتاب توضيح و بررسي مصاحبه راسل-وايت

اين ظاهر و روشن است که هر که خود را نتواند بشناسد به شناخت ديگري چون تواند رسيد؟ زيرا که هيچ چيز به تو نزديکتر از تو نيست، چون خود را نشناسي ديگري را چون شناسي؟ اگر سعادت دو جهان را خواهانيد به اين توصيه ملا احمد نراقي عمل کنيد به گزارش جي پلاس، ملا احمد نراقي در کتاب معراج السعاده در باب شناخت نفس چنين آورده است: بدان که کليد سعادت دو جهاني ، شناختن نفس خويشتن است، زيرا که شناختن آدمي خويش را اعانت بر شناختن آفريدگار خود مي نمايد. چنان که حق تعالي مي فرمايد: "سَنُريهِم آياتِنا فِي الافاقِ وَ فِي اَنفُسِهِم حَتّي يَتَبَيَّنَ لَهُم انَّهُ الحَقُّ " (1) يعني" زود باشد که بنماييم به ايشان آثار قدرت کامله خود را در عالم و در نفس هاي ايشان، تا معلوم شود ايشان را که اوست پروردگار حق ثابت ". و از حضرت رسول (صلي اللّه عليه و آله وسلم ) منقول است که " مَن عَرَفَ نَفسَه فَقَد عَرَفَ رَبَّه"(2) يعني " هرکه بشناسد نفس خود را، پس به تحقيق که بشناسد پروردگار خود را ". و خود اين ظاهر و روشن است که هر که خود را نتواند بشناسد به شناخت ديگري چون تواند رسيد زيرا که هيچ چيز به تو نزديکتر از تو نيست، چون خود را نشناسي ديگري را چون شناسي؟ تو که در علم خود زبون(3) باشي عارف کردگار چون باشي؟ و نيز شناختن خود، موجب شوق به تحصيل کمالات و تهذيب اخلاق و باعث سعي در دفع رذايل(4) مي گردد زيرا که آدمي بعد از آنکه حقيقت خود را شناخت و دانست که حقيقت او جوهري است از عالم ملکوت که به اين عالم جسماني آمده باشد که به اين فکر افتد که چنين جوهري شريف را عبث و بي فايده به اين عالم نفرستادند و اين گوهر قيمتي را به بازيچه در صندوقچه بدن ننهاده اند و بدين سبب درصدد تحصيل فوايد تعلق نفس به بدن بر مي آيد و خود را به تدريج به سرمنزل شريفي که بايد مي رساند. و گاه است که گويي من خود را شناخته ام و به حقيقت خود رسيده ام. زنهار، زنهار که اين نيست مگر از بي خبري و بي خردي.

1. فصلت/53.

2. بحارالانوار؛ ج 2، ص 32، ح 23.

3. عاجز، ناتوان.

4. جمع رذيله و به معني فرومايگي، پستي و ضد فضيلت است. منبع: کتاب معراج السعاده؛ ص 17-18

منبع: کانال طوباي محب

مردم ايران همواره بر اساس آموزه‌هاي ديني و سنت‌هاي ملي در مواقع سختي ايثار و از خودگذشتگي خود را نشان دادند. اوج اين همبستگي اجتماعي و وفاق ملي را در دوران دفاع مقدس مي‌توان مشاهده کرد.

يکي از اين اسناد که در آرشيو مرکز اسناد انقلاب اسلامي موجود است؛ نامه‌ دختر بچه 9 ساله‌اي است که در 1362/11/8 نگاشته شده و همراه با نان خشک و بادام به دست رزمندگان اسلام رسيده که متن آن در ادامه است:

با سلام به امام زمان عليه‌السلام، درود بر امام خميني

سلام به رزمندگان اسلام

اسم من زهرا مي‌باشد اين هديه را که نان خشک و بادام است براي شما فرستادم. پدرم مي‌خواست جبهه بيايد ولي او با موتور زير ماشين رفت و کشته شد. من 9 سال دارم و نصف روز مدرسه و نصف ديگر را قالي‌بافي مي‌روم. مادرم کار مي‌کند. ما 5 نفر هستيم. پدرم مرد و بايد کار کنيم و من 92 روز کار کردم تا براي شما رزمندگان توانستم نان بفرستم.

از خدا مي‌خواهم که اين هديه را از يک يتيم قبول کنيد و پس ندهيد و مرا کربلاء ببريد. آخر من و مادرم خيلي روزه مي‌گيريم تا خرجي داشته باشيم. مادرم، خودم ، احمد و بتول و تقي برادر کوچکم سلام مي‌رسانيم خدا نگهدار شما پاسداران اسلام باشد.

منيع:  جماران