اين ظاهر و روشن است که هر که خود را نتواند بشناسد به شناخت ديگري چون تواند رسيد؟ زيرا که هيچ چيز به تو نزديکتر از تو نيست، چون خود را نشناسي ديگري را چون شناسي؟ اگر سعادت دو جهان را خواهانيد به اين توصيه ملا احمد نراقي عمل کنيد به گزارش جي پلاس، ملا احمد نراقي در کتاب معراج السعاده در باب شناخت نفس چنين آورده است: بدان که کليد سعادت دو جهاني ، شناختن نفس خويشتن است، زيرا که شناختن آدمي خويش را اعانت بر شناختن آفريدگار خود مي نمايد. چنان که حق تعالي مي فرمايد: "سَنُريهِم آياتِنا فِي الافاقِ وَ فِي اَنفُسِهِم حَتّي يَتَبَيَّنَ لَهُم انَّهُ الحَقُّ " (1) يعني" زود باشد که بنماييم به ايشان آثار قدرت کامله خود را در عالم و در نفس هاي ايشان، تا معلوم شود ايشان را که اوست پروردگار حق ثابت ". و از حضرت رسول (صلي اللّه عليه و آله وسلم ) منقول است که " مَن عَرَفَ نَفسَه فَقَد عَرَفَ رَبَّه"(2) يعني " هرکه بشناسد نفس خود را، پس به تحقيق که بشناسد پروردگار خود را ". و خود اين ظاهر و روشن است که هر که خود را نتواند بشناسد به شناخت ديگري چون تواند رسيد زيرا که هيچ چيز به تو نزديکتر از تو نيست، چون خود را نشناسي ديگري را چون شناسي؟ تو که در علم خود زبون(3) باشي عارف کردگار چون باشي؟ و نيز شناختن خود، موجب شوق به تحصيل کمالات و تهذيب اخلاق و باعث سعي در دفع رذايل(4) مي گردد زيرا که آدمي بعد از آنکه حقيقت خود را شناخت و دانست که حقيقت او جوهري است از عالم ملکوت که به اين عالم جسماني آمده باشد که به اين فکر افتد که چنين جوهري شريف را عبث و بي فايده به اين عالم نفرستادند و اين گوهر قيمتي را به بازيچه در صندوقچه بدن ننهاده اند و بدين سبب درصدد تحصيل فوايد تعلق نفس به بدن بر مي آيد و خود را به تدريج به سرمنزل شريفي که بايد مي رساند. و گاه است که گويي من خود را شناخته ام و به حقيقت خود رسيده ام. زنهار، زنهار که اين نيست مگر از بي خبري و بي خردي.
1. فصلت/53.
2. بحارالانوار؛ ج 2، ص 32، ح 23.
3. عاجز، ناتوان.
4. جمع رذيله و به معني فرومايگي، پستي و ضد فضيلت است. منبع: کتاب معراج السعاده؛ ص 17-18
درباره این سایت